آیا می‌توان باقی‌مانده خمیردندان فلوراید دار را قورت داد؟!

شاید شما هم شنیده باشید که پس از پایان مسواک زدن بهتر است باقی‌مانده خمیردندان را بدون شست‌وشوی دهان با آب صرفا از دهان خارج کنید. منطق این ایده می‌گوید که خمیردندان حاوی فلوراید می‌تواند به‌عنوان یک ماده اثربخش موضعی در دهان باقی بماند. درواقع حامیان این ایده بر این باورند که فلوراید باقی‌مانده از خمیردندان هم به بازسازی مینای دندان کمک می‌کند و هم مقاومت دندان‌ها را در برابر حملات ترکیبات اسیدی افزایش می‌دهد. از نظر طرفداران این ایده، آبکشی دهان صرفا این لایه محافظتی مهم را از بین می‌برد و مانع از اثرگذاری مطلوب خمیردندان می‌شود. اما آیا واقعا همه ماجرا همین‌طور است؟!

کسانی که تصور می‌کنند ذرات خمیردندانی حاوی فلوراید با غلظت بالا به‌راحتی در دهان باقی می‌مانند، یک نکته مهم را نادیده می‌گیرند. آن هم این است که هر ذره باقی‌مانده‌ای در دهان (حتی کوچک‌ترین ذرات) همیشه در معرض فرآیندهای بلع و هضم قرار می‌گیرد. از طرف دیگر، اگر وجود ۸ppm فلوراید در یک منبع آب می‌تواند باعث لکه‌دار شدن دندان‌ها شود، پس براساس چه منطقی می‌توان پذیرفت که بلع و هضم خیمردندان‌هایی با مثلا ۵۴۰۰ppm فلوراید هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند؟!

اگر کودکی به‌طور اتفاقی خمیردندان حاوی فلوراید را قورت بدهد، ما دندان‌پزشکان توصیه می‌کنیم که سریعا یک لیوان شیر بنوشد، چون کلسیم موجود در شیر به ذرات فلوراید متصل می‌شود و این ماده را برای بدن بی‌خطر می‌سازد. پس عادی نیست که از بزرگسالان هم بخواهیم که اجازه دهند ذرات خمیردندان در دهانشان باقی بماند، چون نهایتا این ذرات وارد سیستم گوارشی خواهند شد. علاوه بر اینها، امروزه ترکیبات شوینده‌ای مانند سدیم لورات سولفات هم در ساخت خمیردندان‌ها کاربرد دارند که اساسا نباید وارد دستگاه گوارش شوند.

بنابراین ما به‌سادگی می‌توانیم استدلال کنیم که ۲ بار مسواک زدن با خمیردندان فلورایددار ۱۴۰۰ppm در طول شبانه‌روز به‌خوبی از دندان‌ها محافظت می‌کند. باقی ماندن ذرات خمیردندان در دهان، این ذرات را نهایتا به دستگاه گوارش و دیگر اندام‌های بدن می‌رساند، درحالی که چنین اتفاقی برای سلامتی شما ضرر دارد. تازه این نکته را هم نباید فراوش کرد که حتی پس از آبکشی دهان هم ذرات بسیار محدودی از خمیردندان در دهان باقی می‌مانند. از طرف دیگر، در زندگی‌های امروزی و مدرن دیگر کسی شب‌ها پس از مسواک زدن هیچ چیزی نمی‌خورد و بنابراین با باقی گذاشتن خمیردندان در دهان دقیقا می‌خواهید از دندان‌ها در مقابل چه چیزی محافظت کنید؟!

بسیاری از مردم تصور می‌کنند که فلوراید مانند نوعی نوش‌داروی همه‌کاره برای دندان‌ها عمل می‌کند، اما واقعیت این است که فلوراید صرفا باعث می‌شود که دندان‌ها کمتر در برابر ترکیبات اسیدی آسیب‌پذیر باشند. از طرف دیگر، رسانه‌های عمومی بیشتر از هر کاری مردم را به مصرف کالاهای مختلف برای مقابله با مشکلات دهان‌ودندان تشویق می‌کنند، درحالی که باید مردم را درباره علت‌های اصلی پوسیدگی و فرسایش دندان‌ها آگاه کنند. درواقع عادت‌های غذایی نادرست مانند استفاده مداوم از خوراکی‌های قندی و اسیدی از مهم‌ترین عوامل در تخریب دندان‌ها است که مقابله با آنها معمولا نادیده گرفته می‌شود.

در پایان باید تاکید کنیم که فلوراید واقعا سلاح ارزشمندی در پیشگیری از پوسیدگی‌های دندانی است و هیچ کس چنین چیزی را انکار نمی‌کند. اما باقی ماندن ذرات خمیردندان‌های فلورایدی در دهان تنها به سلامتی شما آسیب می‌رساند. کسانی که واقعا نگران سلامت دندان‌هایشان هستند، پیش و بیش از هر چیزی باید عادت‌های غذایی نادرست خودشان را اصلاح کنند تا این‌که اول به فکر کمک گرفتن از فلوراید و خمیردندان باشند!

منبع: Dentistry